1 april 2016 richtte Yvette Watson samen met haar compagnon Geerke Versteeg PHI Factory op. Een adviesbureau dat organisaties ondersteunt bij het realiseren van hun duurzame en circulaire ambities. Voordat ze samen gingen ondernemen, waren ze allebei in hun werk als vastgoedmanager en facilitair manager al intensief met duurzaamheid bezig. In PHI Factory brachten ze deze ervaring bij elkaar. Yvette: ‘Het grappige is dat we verschillen als dag en nacht. We hebben dezelfde opleiding gedaan en hebben dezelfde stip op de horizon, maar alles daartussenin is verschillend. Ik ben chaotisch, creatief en bedenk de nieuwe dingen. Zij is doelmatig en gestructureerd. Het leuke is dat dat ons ontzettend complementair maakt. En we hebben hetzelfde doel: de circulaire economie naar de praktijk brengen’.

Noodzaak, geen luxe

Het verduurzamen van je onderneming is als het aan Yvette ligt geen luxe, maar absolute noodzaak. ‘Commercieel gezien wordt het een steeds belangrijker element van je bedrijfsvoering. Je hebt echt een voorsprong als je een goed verhaal kunt vertellen én kan laten zien hoe je dat in de praktijk brengt. Duurzaamheid is geen geitenwollensokken-onderwerp meer. Het gaat over vooruitgang, technologie en slimme oplossingen, en dat zien steeds meer ondernemers in’. Die verandering in mindset is volgens haar ook hard nodig. ‘Ik denk bijvoorbeeld dat de kinderen van mijn zoon later écht zullen denken: gooiden jullie dat vroeger weg? We zijn nu met zijn allen massaal kapitaal aan het vernietigen, in plaats van te kijken hoe we de economie zo kunnen inrichten dat grondstoffen hun waarde behouden.’

Systeemverandering

Verduurzaming vertalen naar een dagelijkse praktijk, is voor ondernemers vaak ingewikkeld. Dat ziet Yvette ook: ‘Ik geloof dat bijna alle ondernemers graag willen verduurzamen. Het is vaak geen kwestie van onwil, maar ze weten simpelweg niet hoe. Wij kijken samen met hen hoe bestaande systemen op een duurzame manier kunnen worden veranderd. Een circulaire economie kun je namelijk niet in je eentje realiseren. Je bent onderdeel van een keten. We brengen alle stakeholders, klanten, partners en leveranciers in kaart, en gaan met z’n allen om tafel. Welke stromen lopen er nu door onze onderneming, en kan dat ook anders? Door naar het geheel te kijken, in plaats van per partij te zeggen ‘het moet duurzamer’, breng je grotere veranderingen teweeg.’  

Voorbeeld: koffiebekertjespact

Een interessant voorbeeld van zo’n systeemverandering: het koffiebekertjespact. Yvette: ‘Per jaar worden er in Nederland 5 miljard (!) koffiebekers weggegooid, die vervolgens worden verbrand. Ongelooflijk zonde. Al die bekers op zichzelf zijn namelijk recycle- of afbreekbaar. Het probleem is echter dat er 263 soorten koffiebekers zijn, die allemaal nét een andere samenstelling hebben. Waardoor ze uiteindelijk allemaal in de verbrandingsoven belanden. Toen dachten wij: waarom maken we niet met elkaar de afspraak om dit terug te brengen tot één grondstofstroom, die weer 100% waardevol in de keten kan worden teruggebracht. We hebben alle partijen benaderd uit de keten: producten, koffieleveranciers, horeca, grote corporates, en hebben zo meer dan 40% van de aankoopmarkt bij elkaar gebracht. Met hen gaan we kijken: hoe kunnen we dit veranderen. Dan heb je het dus over een systeeminnovatie, in plaats van een productinnovatie.’

Meer informatie over hoe jij je bedrijf kunt verduurzamen? Hier vind je tips van KVK voor duurzaam ondernemen.

Meetbaarheid

‘Bedrijven kunnen wel mooie doelstellingen formuleren, maar het is essentieel om te weten wát je precies bereikt door bepaalde veranderingen door te voeren. De impact moet meetbaar zijn. Dit is essentieel om mensen mee te krijgen in je verhaal. Want dat is de volgende vraag: hoe betrek je als ondernemer je mensen in de veranderingen die je wilt doorvoeren? Daarbij helpt het om te laten zien hoe krachtig het collectief is. De verantwoordelijkheid voor verduurzaming leggen we nu vaak bij het individu neer. ‘Pak vaker de fiets’ of ‘scheid je afval’. Dat voelt als een druppel op de gloeiende plaat. Als we in plaats daarvan laten zien wat een kleine gedragsverandering collectief teweeg kan brengen wanneer elke werknemer deze uitvoert, dan wordt het ineens weer significant.’

Gedragsverandering bevorderen

Yvette heeft grote plannen voor de toekomst: ‘Om bedrijven te helpen gedragsverandering te realiseren bij hun werknemers, hebben we een gamified leerplatform ontwikkeld. Hiermee kunnen we grote groepen mensen meenemen in hoe zij zelf kunnen bijdragen aan de transitie naar een circulaire economie. Hiermee moedigen we mensen op de werkvloer aan vanuit hun eigen rol of expertise bij te dragen aan verdere verduurzaming. Ik denk dat mensen te lang benaderd zijn vanuit een verkeerde strategie. Er werd gedacht dat mensen overgehaald moesten worden om te willen verduurzamen. Terwijl: die mensen willen wél, je moet ze vooral in staat stellen. Wij vertellen ze hoe ze het moeten doen, en faciliteren op die manier verandering.’

Bizar groot doel

We zijn nu bezig deze tool te rebranden tot The 2B Collective. Oftewel: the 2 billion collective. Ons ultieme doel is om voor 2030 2 miljard mensen bereikt te hebben met dit platform. Een bizar groot doel. Onze oorspronkelijke doelstelling was om voor 2030 1,1 miljoen mensen op het platform te krijgen, maar mijn compagnon merkte dat ik niet genoeg gefocust was. Toen zei onze mentor Pieter van Osch: “Dat komt omdat het niet uitdagend genoeg is. Die 1,1 miljoen in negen jaar, dat red je wel! Maar hoe voelt het al ik 2 miljard zeg?” Wauw, dacht ik. Een kwart van de wereldbevolking! Als dat zou lukken, dan zouden we pas écht verandering kunnen brengen. Dat heeft mij een enorme focus gegeven. 

Kennis delen

‘Het mentortraject met Pieter benadrukt voor mij hoe waardevol het is om je kennis te delen met andere ondernemers. Het daagt je uit om groter te denken, en het geeft nieuwe inzichten. Eigenlijk precies zoals wij erin staan met PHI Factory. Wij willen zoveel mogelijk mensen helpen verduurzamen. Openheid en samenwerking leidt ertoe dat bijna iedereen je wil helpen. Als je een bepaalde ervaring hebt, waarom zou je die niet delen met anderen? Door energie uit te wisselen, versterk je elkaar. En als sterke groep, kunnen we uiteindelijk de meeste impact realiseren.’ 

Yvette Watson is mede-oprichter van PHI Factory. Yvette ondersteunt organisaties bij het realiseren van hun energie neutrale en circulaire ambities voor hun bedrijfsvoering en het gebouw en ontwikkelt circulaire concepten voor diverse marktpartijen. Meer informatie over PHI Factory en hun gamified leerplatform vind je hier en hier.