Het ScaleUp Dashboard is een jaarlijks terugkerend onderzoek naar snelgroeiende bedrijven in Nederland en wordt gehouden onder leiding van prof.dr. Justin Jansen, hoogleraar Corporate Entrepreneurship aan RSM en academisch directeur bij ECE, een onderzoeksinstituut dat meerjarig onderzoek verricht naar de factoren bij bedrijven die leiden tot snelle groei.

Een snelgroeiend bedrijf, oftewel scale-up, is een bedrijf van minstens 10 medewerkers dat gedurende een driejarige periode minstens 20 procent per jaar groeit in het aantal FTE’s. De belangrijkste resultaten van het ScaleUp Dashboard 2018 zijn:

• Het aantal snelgroeiende bedrijven is het afgelopen jaar in Nederland met bijna 20 procent toegenomen tot 2695. Er is een brede groeispurt waarneembaar onder gevestigde MKB-bedrijven die nieuwe groeipaden realiseren. Voor het eerst sinds jaren groeien er meer Nederlandse bedrijven dan er krimpen.
• De aanwas van jonge, snelle groeiers stagneert, omdat het aantal startups dat doorgroeit tot een scale-up tot stilstand is gekomen. Daar waar in eerdere jaren dit aantal beduidend was gestegen, lijken startups tegen belangrijke grenzen aan te lopen om daadwerkelijk op te schalen.
• De meeste snelgroeiende bedrijven zijn actief binnen de zakelijke dienstverlening, groot- en detailhandel en professionele dienstverlening. 30 Procent van alle snelgroeiende bedrijven zijn actief binnen de topsectoren. De meeste daarvan binnen de topsector Hightech Systemen en Materialen.
• De regio Amsterdam kent het hoogste aantal snelgroeiende bedrijven. De regio Rotterdam kenmerkt zich door een explosieve toename in het aantal jonge, snelgroeiende bedrijven.

Justin Jansen licht toe: “Uit ons onderzoek komt naar voren dat het aantal snelgroeiende bedrijven het afgelopen jaar sterk is toegenomen, met bijna 20 procent. Dat is behoorlijk hoog. Opvallend daarbij is dat deze toename met name komt door snelle groei van gevestigde MKB-ondernemingen. Niet zozeer de jonge, innovatieve startups met baanbrekende technologieën of verdienmodellen, maar juist bestaande MKB-ondernemingen zijn in staat geweest, natuurlijk gesteund door het economische sentiment, om nieuwe wegen in te slaan en snelle groei te realiseren. Ze lijken daarmee beter in te spelen op de mogelijkheden die digitalisering van bedrijfsprocessen biedt en het toepassen van nieuwe technologieën of verdienmodellen om groei mogelijk te maken”.

Aantal snelle groeiers neemt sterk toe

Na het dieptepunt in het aantal Nederlandse snelgroeiende bedrijven in 2014, is er de afgelopen jaren een behoorlijke groeispurt onder Nederlandse bedrijven. In het afgelopen jaar blijkt het aantal snelgroeiende bedrijven met bijna 20 procent te zijn toegenomen tot 2695. Sinds 2014 is het aantal snelgroeiende bedrijven zelfs met 70 procent toegenomen. Gedurende de periode 2014-2017 hebben deze bedrijven bijna 47.000 fulltime banen gecreëerd. Daarnaast vormen snelgroeiende bedrijven een belangrijke voedingsbodem voor vernieuwing van technologieën, verdienmodellen en marktbenaderingen. Voor het eerst sinds jaren groeien meer MKB-ondernemers dan er krimpen. Justin Jansen: “Onze cijfers laten zien dat een brede groep aan MKB-bedrijven in staat is om aan te sluiten bij veranderende marktomstandigheden, en ook in een behoorlijk tempo.”, volgens Jansen.

Jonge aanwas valt stil

Hoewel de afgelopen jaren beduidend meer startups in staat zijn geweest om snel op te schalen en zich te ontwikkelen tot een miljoenenbedrijf, heeft deze ontwikkeling zich het afgelopen jaar niet doorgezet. De aanwas van jonge snelgroeiende bedrijven is zelfs stilgevallen. Jansen: “Startups lijken meer moeite te hebben met opschalen. Het wordt complexer.

Uit gesprekken met jonge, snelgroeiende bedrijven blijkt dat snelle groei pas wordt gerealiseerd na een relatief lange aanloopperiode. Gemiddeld hebben startups zeker 7 tot 9 jaar nodig om de technologie, het verdienmodel en de bedrijfsprocessen schaalbaar te maken om exponentiële groei te realiseren”. De stagnatie zet vraagtekens bij de manier waarop startups en jonge bedrijven worden ondersteund. “Veel van de maatregelen en ondersteunende activiteiten zijn van relatief korte duur. Groeiprogramma’s zijn gericht op validatie van ideeën en het bereiken van eerste verkopen, maar echte opschaling en exponentiële groei vergen lange termijn investeringen en ondersteuning”, aldus Martin Luxemburg, directeur van het Erasmus Centre for Entrepreneurship.