Justin Jansen is hoogleraar Ondernemerschap aan de Rotterdam School of Management, Erasmus Universiteit en academisch directeur van het Erasmus Centre for Entrepreneurship. Hij is onder andere bekend van de Top-250 Groeibedrijven en het ScaleUp Dashboard en doet al meer dan twintig jaar onderzoek bij succesvolle Nederlandse groeibedrijven.
Het doet iets met je, als je ziet dat VanMoof, een game-changer in duurzame mobiliteit, tegen een muur aanliep, nog voordat ze halverwege hun succes en ambities waren. Wat zijn hier de ondernemerslessen die we kunnen trekken? Hier de observaties van Justin Jansen, professor Corporate Entrepreneurship.
Groei versus stabiliteit
Er kleeft een risico aan de ‘groei-boven-alles’ tactiek. Het kan werken in bepaalde markten, maar op lange termijn biedt het zelden stabiliteit. Ik ben ervan overtuigd dat zo’n agressieve groei gerichte aanpak niet nodig was voor VanMoof om succesvol te zijn. Het is essentieel voor bedrijven om snel de overstap te maken van snelle groei naar een meer gestage opbouw, waarbij winstgevendheid prioriteit krijgt boven uitgaven. Op deze manier zorgen bedrijven voor een stevige financiële buffer, die hen beschermt tegen plotselinge veranderingen in de economische omstandigheden, zoals inflatie, renteveranderingen of fluctuaties in financieringsopties.
Bouwen aan een stevige basis
Het bedrijfsmodel van VanMoof had waarschijnlijk een betere fundering nodig voordat ze zich waagden aan een snelle groei. Dit is vaak een intensief proces dat jaren kan duren. Sterke bedrijven hebben tijd geïnvesteerd in het opbouwen van een krachtige waardepropositie en een effectief bedrijfsmodel. Picnic Technologies, bijvoorbeeld, hanteert een strategie van wachtlijsten om een buffer te creëren alvorens te groeien. VanMoof had wellicht eerst een stevige basis moeten leggen in Nederland, met een winstgevend bedrijfsmodel, om vervolgens beter voorbereid internationaal te kunnen concurreren.
De risico’s van snelle expansie
Expansie op internationale schaal is een complex proces, mogelijk complexer dan VanMoof had verwacht. Deze uitdaging geldt voor alle bedrijven, zelfs voor digitale of technologiebedrijven, waarvan je misschien zou denken dat ze makkelijker kunnen opschalen. Het laten groeien van een organisatie is niet hetzelfde als het opschalen van een product.Â
Een organisatie opschalen vereist specifieke leiderschapscompetenties, dieper inzicht en een duidelijke visie. Het gaat hier om het creëren van een harmonieuze werking tussen de verschillende processen binnen het bedrijf en ervoor zorgen dat deze processen elkaar versterken. Dit alles met het uiteindelijke doel om blijvende waarde te leveren aan de klant.
VanMoof had zich eerst kunnen focussen op het perfectioneren van hun bedrijfsmodel op de Nederlandse markt. Hiermee zouden ze een stevige basis en een gezond winstmodel hebben kunnen creëren. Met zo’n sterke thuisbasis, zouden ze beter toegerust zijn geweest voor de complexiteit van internationale expansie en de concurrentie op wereldschaal aankunnen.
Kortom, het is belangrijk voor ondernemers en hun teams om te leren van de ervaringen van anderen en de noodzakelijke vaardigheden te ontwikkelen om hun bedrijven succesvol uit te breiden. Vaak vertrouwen we op verouderde concepten en ongeverifieerde theorieën, waardoor we de illusie krijgen dat we een bedrijf moeiteloos kunnen opschalen. Door bij te dragen aan dit essentiële, maar vaak over het hoofd gezien aspect van de scale-upindustrie, kunnen we toekomstige succesverhalen bevorderen.
Justin JansenÂ
Professor Corporate Entrepreneurship (ECE) RSM
bron: LinkedIn artikel