Als scaleup ondernemer ben je een ander type leider dan in de startup fase. In de startup fase draait alles om de visie van de ondernemer zelf en moet je als ondernemer leiderschap tonen over alle deelgebieden: van strategie tot product tot uitvoering tot personeel.

In de scaleup fase verandert dit. Wanneer je van 10 tot 50 medewerkers groeit en vervolgens van 50 naar 100, dan is er ̩̩n overkoepelende factor die jouw groeisnelheid en groei kwaliteit bepaalt: het ontwikkelen van je mensen. Groeien je medewerkers, dan groeit je organisatie. Stagneert de groei van je medewerkers, dan stagneert de groei van je organisatie. Elke scaleup ondernemer herkent dit (en waarschijnlijk komen er ook specifieke namen bij je op). Overigens geldt dit niet alleen voor je medewerkers; het geldt ook Рvooral! Рvoor de ontwikkeling van je MT / directie leden.

Wil jij deze ontwikkeling serieus nemen, dan start je bij jezelf! Als scaleup leider ben jij namelijk dé persoon om ontwikkeling en groei te stimuleren in alle lagen van je organisatie. Wil je dit goed uitvoeren? Dan is het tonen van coachend leiderschap essentieel. Dit vergt een switch in denkwijze, maar ook in de uitvoering over je rol als leider / ondernemer. Waar je normaal een focus hebt op de dagelijkse operatie, focust een coachend scaleup leider zich minimaal 50% op het vinden en ontwikkelen van de beste mensen in de branche. Hierbij zijn coachingsvaardigheden, gericht op het coachen van professionals, allesbepalend.

Het ontwikkelen van je mensen: waar begin je?

Je wilt als scaleup leider leren hoe jij je mensen naar een hoger niveau coacht. Dan is het goed om te starten bij de basis: wat hebben jouw mensen eigenlijk nodig om te excelleren?

Hoog salaris? De juiste tools? Goede onboarding?

Hiervoor kun je heel veel onderdelen benoemen, maar wat wij de afgelopen 10 jaar van scaleup ondernemers horen is dat er 3 thema’s het belangrijkste zijn voor A-spelers (de top 10% beste medewerkers uit je branche): duidelijkheid, groei en ambitie. Mensen willen vooral weten wat er verwacht wordt in hun rol (=duidelijkheid), zij willen gecoacht en ontwikkeld worden door A-managers (=groei) en ze moeten een ambitieus plan hebben om met A-players aan te werken (=ambitie).

Rolduidelijkheid

De basis begint bij duidelijkheid, meer specifiek bij rolduidelijkheid; welk gedrag verwacht je van je medewerker? Het is niet voor niets dat de eerste vraag van ‘s werelds meest gebruikte ‘people engagement’ survey (van Gallup) is: ‘I know what is expected of me at work’. Wil jij als scaleup leider rolduidelijkheid goed invullen, zorg er dan minimaal voor dat de medewerker het volgende weet:

  • Taak: wat de belangrijkste terugkerende werkzaamheden zijn in zijn rol.
  • Uitvoering: hoe deze uitgevoerd moeten worden (wat de standaard is qua kwaliteit en snelheid).
  • Resultaat: hoe resultaat in de rol wordt gemeten.
  • Impact: wat de impact van deze werkzaamheden zijn op de business en op andere processen.

Vul je dit in en meet en bespreek je dit regelmatig, dan heb je de eerste stap in het ontwikkelen van je mensen gelegd, namelijk: richting en duidelijkheid geven. De tweede stap is de uitvoering van coachend leiderschap. Dit is de manier waarop jij jouw medewerker coacht en faciliteert om a) de beste versie van zichzelf te worden, b) buiten én binnen jouw organisatie.

Maar hoe doe je dit? Hoe coach jij jouw mensen tot een hoger niveau, als mens en als professional?

Start met de volgende basis:

  • weten wie je bent.
  • weten hoe je verbinding maakt.
  • weten hoe je coacht.


Stap 1: weten wie je bent.

Wat is jouw karakter, als scaleup leider? Karakter bestaat uit meerdere onderdelen waarvan je enerzijds het zichtbare gedrag hebt, en anderzijds al je overtuigingen en visies op het leven (en mensen). Het is goed te onderzoeken welk karakter jij denkt te hebben, tegenover het karakter dat je werkelijk laat zien. Bij veel scaleup leiders zit hier een groot gat tussen.

Wil je met de beste versie van jezelf jouw mensen ontwikkelen, evalueer dan kritisch de volgende 4 thema’s:

  1. Authenticiteit. Hoe authentiek gedraag ik me? Zijn mijn gedachten, emoties en mijn gedrag hetzelfde?
  2. Zelfvertrouwen. Moet ik mezelf nog bewijzen, tegenover mezelf, ouders, vrienden? In hoeverre reflecteer ik mijn eigen onzekerheid op mijn medewerkers?
  3. Intentie. Wat is mijn intentie in het coachen van mensen? Zie ik ze als ‘geldmakers’, of wil ik ze écht ontwikkelen? Zoek ik gelijk, of zoek ik samenwerking?
  4. Emotionele intelligentie (EQ). Interpreteer ik emoties van mezelf en van anderen goed en kan ik deze op de juiste manier inzetten? Hoe zit het met mijn empathische vermogens?

Zelfreflectie is essentieel voor coachend leiderschap. Want coach jij je mensen vanuit een verkeerde intentie, zullen ze dit direct herkennen en haken ze af. Mensen zijn hierin enorm scherp; vooral A-spelers. Hun ‘bullshit-detector’ staat altijd aan.

Stap 2: weten hoe je verbinding maakt.

Hierbij is belangrijk dat jij je voorkeursstijl weet qua communicatie, samen met de stijl van jouw mensen. Een andere stap is dat er 100% duidelijkheid is over het doel en de intentie van het coachen.

Verbinding maken in je coaching doe je op de volgende onderdelen:

  1. Waardering. Je waardeert de persoonlijkheid, de wensen en ambities van al je mensen. Zijn ze niet gelijk met die van jou, of van de organisatie, is dat ook prima en zoek je een gepaste oplossing in de samenwerking.
  2. Grote verwachtingen. Je hebt A-spelers geselecteerd, en je ziet ze ook als een vat vol talent. Jij ziet in je mensen het vermogen om tot grote hoogten te groeien.
  3. Accountability. Als scaleup leider heb je een resultaatfocus; dus wil je ook dat er richting een resultaat gecoacht wordt. Niet alleen dat – je wilt ook een relatie gebaseerd op doen wat er afgesproken wordt.

Hier komen ook de belangrijke EQ kwaliteiten naar voren die een scaleup leider in het coachen meer dan ooit nodig heeft. Denk aan: empathie, luisterend vermogen, de juiste vragen stellen, etc.

Dit brengt ons direct bij de volgende stap:

Stap 3: weten hoe jij coachend leiderschap uitvoert.

Net als dat wij geloven dat je een organisatiesysteem nodig hebt om schaalbaar te groeien (Scaling Up!), geloven we ook dat je een coachingsysteem nodig hebt om je mensen te laten groeien. Al ben je enorm talentvol als coach, het is niet wenselijk om dit uitsluitend op talent en ‘gevoel’ te doen. Ook niet voor jouw mensen overigens, zij willen graag dat hun ontwikkeling op een gestructureerde manier wordt aangepakt.

Op een gestructureerde manier is: met vaste stappen, een vast systeem. Waarbij flexibiliteit gewenst is, uiteraard. Wat je wil als coachend leider, is dat je een systeem hanteert voor de volgende 4 onderdelen:

  1. Het algemene coachingsproces. Wat zijn, op hoog niveau, de stappen die je wilt doorlopen?
  2. De vragen per proces. Welke vragen moet je in elke fase stellen?
  3. Interventies. Dit zijn methoden om je medewerker tot een nieuw inzicht te leiden, en om een bestaand denkpatroon te doorbreken.
  4. De tools om je medewerker te helpen. Zeer belangrijk: hoe help jij je medewerker verder? Welke praktische tools kun je delen?

Onze tip is om een systeem te gebruiken die a) eenvoudig te gebruiken is, b) makkelijk overdraagbaar is naar andere leiders / managers en c) resultaat levert. Op die manier is de coachingsmethodiek schaalbaar; en dit is wat je zoekt als scaleup leider.

Dit artikel is geschreven door ScaleUp Company. ScaleUp Company | nlgroeit – Maakt ondernemers groter