Robuuste groei toegevoegde waarde in het mkb

Het gaat op dit moment goed met het mkb en met veel ondernemers. In het niet-financiële midden- en kleinbedrijf (mkb) groeide de toegevoegde waarde met 5,4 procent en de werkgelegenheid met 2,9 procent. Desalniettemin zijn er al ook signalen die wijzen op knelpunten.

Daling investeringen

Conjunctureel gaat het goed, structureel kan en moet het beter, aldus het Comité. De afvlakkende productiviteitsgroei is een punt van zorg, vooral bij kleine bedrijven. Veel microbedrijven (2-9 werknemers) en kleine bedrijven (10-49 werknemers) groeien niet door. Het bruto binnenlands product is gegroeid, maar de bedrijfsinvesteringen blijven achter. Dat heeft negatieve gevolgen voor de groei van de arbeidsproductiviteit, die nodig is om structureel te groeien. Volgens het Comité valt er, zolang er grote verschillen tussen bedrijven bestaan, nog veel winst te boeken. In wielertermen: het ‘peloton’ moet inlopen op de ‘kopgroep’.

Vernieuwing managementpraktijken

Het Jaarbericht 2019 laat zien dat investeringen lonen. Succesvolle en groeiende bedrijven steken geld en energie in de vernieuwing van hun managementpraktijken, in de vaardigheden van hun mensen, in slimme product- en procesinnovaties, in digitalisering en in het vergroten van de afzetmogelijkheden door marketing en door internationalisering. Goddijn: “Het succes en dus de vergroting van de productiviteit schuilt vaak niet zozeer in nieuwe technologie, maar vooral in de manier waarop een onderneming wordt geleid.”

Leven lang ontwikkelen

Het Comité vraagt bijzondere aandacht voor investeringen in mensen, voor het ontwikkelen van medewerkers en de versterking van de relatie tussen mkb en onderwijs. Goddijn: “We zien dat slechts 14 procent van de werknemers in het microbedrijf aan bijscholing en omscholing doet. Hoe kleiner het bedrijf, des te minder wordt geïnvesteerd in de ontwikkeling van medewerkers. Wij moeten niet vergeten: investeren in je medewerkers is ook goed voor je bedrijf!”

Gezonde dynamiek

Het Comité ziet een belangrijke taak voor overheden in het bevorderen van een gezonde dynamiek, met voldoende mogelijkheden voor bedrijven om door te groeien. Zij dienen niet ontmoedigd te worden om werknemers in vaste dienst te nemen. Het belang van ondernemerschap stelt niet alleen eisen aan het fiscale regime maar ook aan de regels voor de arbeidsmarkt. Daarbij kampen kleinere ondernemingen met eigen problemen; zo beschikken ze over minder tijd en capaciteit voor een strategisch personeelsbeleid. Deze specifieke problemen vragen in de ogen van het Comité om een specifieke aanpak.

Het Nederlands Comité voor Ondernemerschap is ingesteld om de duurzame groei van het midden- en kleinbedrijf te bevorderen. In het Jaarbericht Staat van het MKB geeft het Comité een analyse en duiding van de trends en ontwikkelingen. Daarvoor werkt het samen met het CBS. Op de (vernieuwde website www.staatvanhetmkb.nl zijn de feiten en cijfers over het mkb te vinden. Het Comité heeft de volgende leden: Harold Goddijn (voorzitter), Hare Majesteit de Koningin Máxima, Barbara Baarsma, Diederik Laman Trip, Meiny Prins en Occo Roelofsen.

Een mentor kijkt met andere ogen naar je business

Mom in Balance bestaat sinds 2008 en is uitgegroeid tot een internationale franchise organisatie met een hoofdkantoor met 12 medewerksters, 35 Franchiselocaties en 220 trainsters. “hoe kunnen we een online community maken? Esthers groeivraag was concreet: hoe kunnen we een online community maken? Voor Esther was het dan ook snel duidelijk dat ze haar groeidoelen graag zou bespreken met Paul Manuel van TamTam. Dit bedrijf dat sinds 1996 bestaat is uitgegroeid tot een van de grootste full-service internetbureaus van Nederland met 130 medewerkers.

“Iemand die niet bekend is met je concept, kijkt met andere ogen.”

“Het was heel leuk om eens iemand van buiten naar je business te laten kijken. Iemand die helemaal niet bekend is met het concept, kijkt toch met heel andere ogen.  Zeer waardevol vind ik dat,” vertelt Esther. “Daarnaast was het ook lekker praktisch en laagdrempelig. Paul heeft mij echt vanuit zijn ervaringen en kennis een aantal tips en inzichten kunnen geven. Ik ga het opzetten van het platform nu anders aanpakken dan ik eerst van plan was. Zelfde geldt voor de ontwikkeling van de app. De inzichten die ik heb opgedaan ga ik zo snel mogelijk met mijn team delen.”

“Het gesprek heeft me veel energie gegeven.”

Ook Paul kijkt terug op een leuke gesprek  en goede ervaring. “Het was heel leuk om kennis te maken met Esther en haar bedrijf Mom in Balance. Haar vraag over het online bouwen van een community vond ik verrassend concreet. We hebben van alles besproken over het verder ontwikkelen van je merk, het breder betrekken van je doelgroep en de middelen die je daarbij kan inzetten. Het gesprek heeft me veel energie gegeven.”

Boekentips herfst 2020

Dolf Kos: From Hero to Zero
In dit boek vertelt gedreven ondernemer en mentor bij nlgroeit, Dolf Kos hoe hij steeds inspringt op gaatjes in de markt en hierop verder bouwt. Hoe zijn omzet blijft groeien en het aantal medewerkers ook. Soms gaat dit zelfs zo hard dat het bijna niet meer bij te benen is. Toch gaat zijn bedrijf uiteindelijk failliet. ‘From Hero to Zero’, zoals Dolf dat zelf concludeert. “Ondernemers denken vaak dat hun bedrijf en problemen die ze ondervinden uniek zijn. Dat is een illusie. Veel problemen horen bij een bepaalde grootte en groei die je als bedrijf doormaakt”, aldus Dolf. Aan de hand van zijn verhaal laat hij zien welke problemen onvermijdelijk zijn, maar ook hoe hij problemen oploste en uiteindelijk overwon. De verschillende groeifases en wat daarbij komt kijken komen aan bod, en dat is niet alleen geruststellend, maar biedt ook kansen om nog beter te worden dan dat je nu al bent.

Marc Van Eck & Markward van der Mieden: Groeiversnellers
Je bent een ondernemer met groeiambities. Als je denkt dat alles goed en lekker loopt, kom je de volgende barrière tegen. Alhoewel dit misschien een unieke uitdaging lijkt, is dat vaak niet zo. In dit boek beschrijft nlgroeit mentor Marc van Eck samen met Markward van der Mieden welke vijf groeifasen met bijbehorende uitdagingen en groeipijn je als ondernemer tegen kan komen. Door het benoemen van inspirerende voorbeelden bieden ze vijftig breekijzers om zo de groei van je bedrijf te versnellen en door de barrières heen te breken.

Laurens Hoekstra & Marc Cloosterman: Future Proof Your Brand
Het boek ´Future-Proof Your Brand’ geschreven door nlgroeit-mentor Laurens Hoekstra en Marc Cloosterman beschrijft hoe belangrijk het beheren van een merk is. Waar veel bedrijven zich focussen op merkstrategie en het toepassen daarvan, laat het boek zien dat een duurzame implementatie en beheer van het merk net zo belangrijk is. Met meer dan 25 jaar internationale ervaring beschrijven de auteurs in dit boek hoe je een duidelijk overzicht creëert van de overwegingen en processen die betrokken zijn bij het verbeteren en veranderen van een merk.   

Sprout: Bouw een killerstrategie
Een oude bekende, maar ook in deze editie van boekentips komt de Sprout groeigids weer terug. Dit keer een iets oudere editie uit oktober 2019, waarin Alex van der Hulst en de redactie van Sprout in dit boek wetenschappelijk inzichten, tools en methodes met de learnings van ervaren ondernemers combineren. Het boek begint met een inspirerend voorwoord van nlgroeit mentor Michiel Muller, oprichter van Picnic, waarin hij vertelt over zijn strategie. Hiernaast komen ook Jeroen Doorenbos en  Jeroen Elkuizen van Belsimpel, Hans Scheffer van Helloprint, Marjolijn Meijer van Urban Gym Group en Bram de Zwart van 3D Hubs aan het woord hoe zij hun strategie hanteerden. Samen met de groeiexperts van nlgroeit, EYnovation, GoFastForward en Erasmus Centre for Entrepreneurship laat Sprout zien hoe je het wilde beest temt dat groei heet.

Ricardo Semler: Semco-stijl
Ben jij geen fan van vaste werktijden en andere verplichtingen? Dit boek geschreven door Ricardo Semler laat een hele nieuwe manier van werken zien. Ricardo is president-directeur van het succesvol Semco S/A en is wereldwijd beroemd om zijn ongebruikelijke werkomgeving. De Semco-stijl: een nieuwe, menselijke, productieve, stimulerende manier van werken wat in alle opzichten loont.  De ondernemer en bestsellerauteur negeert alle gebruikelijke regels van organisaties en hanteert zijn eigen aanpak en doet dat met succes. Chiel Kraai, mentee bij nlgroeit en binnenkort mentor raadt dit boek dan ook zeker aan om andere ondernemers te inspireren.

Veelgestelde vragen over de WHOA – Centraal Beheer

Wanneer kan ik de WHOA gebruiken?

Je kunt gebruik maken van de WHOA als er een faillissement dreigt binnen ongeveer 6 tot 12 maanden. De hoogte van jouw omzet maakt daarbij niet uit. Het doel van de WHOA is om schulden te verminderen zodat je bedrijf weer levensvatbaar is in de toekomst. Daarom is het belangrijk om de WHOA op tijd in te zetten.

In sommige gevallen kan je geen gebruik maken van de WHOA, bijvoorbeeld als:

 
– er geen sprake is van een dreigend faillissement
of
– je schulden hebt door personeelskosten.

Benieuwd naar alle veelgestelde vragen over de WHOA? Bekijk ze hier.

Content over internationaliseren

Heb jij vraagstukken rondom internationaliseren?

Ben je ondernemer en heb je een minimale omzet van een miljoen euro? En heb je behoefte om te sparren met een mentor over alles waar je tegenaan loopt rondom internationalisering? Maak dan een keuze uit één van de 400+ beschikbare mentoren met deze expertise. Deze mentoren kunnen jou handvatten bieden die je verder op weg helpen.
 
Interesse? Bekijk de profielen van de beschikbare mentoren, selecteer op basis van jouw behoefte een mentor naar keuze. Op de persoonlijke pagina’s van de mentoren kun je de mentor aanvragen. Na aanmelding matchen de matchmakers van nlgroeit je binnen drie werkdagen met de mentor naar keuze. Vervolgens kun je contact opnemen met de desbetreffende mentor. Alle communicatie vindt uiteraard op gepaste afstand plaats, telefonisch of via videobellen.  

Survey ‘Accounting for Scale-ups’

Jij, als (financieel) verantwoordelijke voor je organisatie, kunt de survey hier invullen. Met de verzamelde gegevens wordt vertrouwelijk omgegaan; het zal niet mogelijk zijn om individuen of individuele organisaties te identificeren. De antwoorden worden in geanonimiseerde vorm gebruikt in een onderzoeksproject van de Universiteit Utrecht en de Universiteit van Amsterdam, als ook door nlgoeit. Er zijn geen goede of foute antwoorden; het onderzoek is beschrijvend van aard. Invullen van het survey duurt ongeveer 15 minuten.

Na verwerking van de resultaten ontvang je, als je je naam en email adres achterlaat, een eindrapportage. Deze rapportage bevat een benchmark van jouw organisatie met de resultaten van andere scale-ups, zodat je kunt beoordelen hoe het performance management systeem en business development en business development functies zich verhouden tot die van andere organisaties.

Met het invullen van de vragenlijst help je ons onderzoek, als ook je eigen organisatie; we zijn je daarom zeer erkentelijk voor je hulp!

Met vriendelijke groet,

Erik Stam (Utrecht University School of Economics), Frank Verbeeten (Universiteit van Amsterdam) en Kees de Jong (nlgroeit)

 

Mentor geeft duidelijkheid over groeirichting

“Dennis Kuipers heeft me echt aan het denken gezet. In de dagen na het gesprek heb ik op een rij gezet wat ik zelf vond van de besproken punten en wat ik er mee wilde doen. Samen met mijn compagnon heb ik daarna de punten uitgewerkt en acties uitgezet zoals een gesprek met een klant over een aanpak die beter aansluit op onze missie. Dit leverde een waardevol gesprek op. Deze aanpak trekken we door naar andere klanten.”

Groei goed managen
Teekamp doet mee met nlgroeit om te leren van ervaringen van andere ondernemers met het realiseren van groeidoelstellingen. “VisionBI helpt organisaties te sturen op data door met Business Intelligence tools en onze technische knowhow, systeem- en open source data bruikbaar te maken.” VisionBl is gestart in 2014 en heeft 7 medewerkers. “We zijn nog klein en de uitdaging is de organisatie KISS te houden, ook in de toekomst wanneer de organisatie groeit. Mijn groeivraag is: hoe positioneer ik de organisatie zodat we deze groei goed managen, zowel aan de interne als de klant kant? Mijn doel daarin is vooruit te kunnen denken en te zorgen voor een sfeer van eenheid. Daarom zocht ik een mentor die kan ondersteunen en coachen op gebied van organisatieontwikkeling en het vinden van een persoonlijke weg om deze groei mogelijk te maken”.

Duidelijkere groeirichting
Teekamp heeft twee jaar geleden bewust gekozen voor het ondernemerschap na 20 jaar werkzaam te zijn geweest in het bedrijfsleven. “Het sturen van een organisatie naast dagelijkse werkzaamheden is een geweldige uitdaging waar ik veel plezier in heb. Maar het realiseren en managen van groei is niet eenvoudig. Coaching op dit terrein is zeker welkom. Wat mij aansprak in het profiel van Kuipers is zijn ervaring met het neerzetten van een organisatie van 1 naar 30 medewerkers. Bovendien bevindt hij zich op een snijvlak van onze werkzaamheden, data management. Een aspect waar wij veelvuldig bij onze relaties mee te maken hebben. Het kennismakingsgesprek heeft mij al een duidelijkere groeirichting gegeven en een aanscherping van onze toegevoegde waarde voor klanten. Ik kijk dan ook erg uit naar de volgende gesprekken met Kuipers. Ik ben erg enthousiast over nlgroeit en raad andere ondernemers met een groei-ambitie aan zich ook aan te melden voor een mentor.”

Geven van verantwoordelijkheid en vertrouwen aan je medewerkers
Kuipers is mentor bij nlgroeit van twee bedrijven. Hij is enthousiast over het programma en vindt het erg leuk collega ondernemers verder te helpen met hun groei-ambitie.
AnylinQ bestaat sinds 2008 en organiseert datamanagement (software, hardware, beheer en service) voor klanten zoals Wehkamp, Blokker, NOS, Nutreco en BNP Paribas. Het bedrijf is tijdens de FD Gazelle award 2015 uitreiking in Breda benoemd tot één van de 3 snelst gegroeide bedrijven van Brabant. Het vertrouwen van klanten en leveranciers is in de loop van de jaren toegenomen en dat heeft ertoe geleid dat het bedrijf fors is gegroeid. “Je moet vooruit kunnen denken voor je klanten daarom is het van belang blijvend kennis op te bouwen en de mensen te scholen. Ook het uitbreiden van het personeelsbestand en het omgaan met het geven van vertrouwen en verantwoordelijkheden aan je medewerkers is een belangrijk aspect van het groeiproces,” aldus Kuipers. “Over al dit soort zaken zullen we het hebben in onze gesprekken.”

Auteur José de Bruijn: adviseur nlgroeit

“Wat is het verschil tussen een manager en een leider?”

Bijvoorbeeld, wat betekent leiderschap als je meer dan acht man in dienst hebt? En kan je tegelijk manager en leider zijn? Kees put uit zijn jarenlange ervaring als groei-ondernemer en geeft Iris tips over hoe ze haar struikelblokken kan overwinnen. In deze podcast geeft Kees als het ware een how to voor ondernemers die van ongeveer acht medewerkers willen groeien naar tien medewerkers en meer. Iris wil zich de komende jaren richten op de volgende fase in haar bedrijf: ze wil geen start-up meer zijn, ze wil ongeveer vijftien medewerkers in dienst hebben, en op weg zijn naar haar BHAG (big hair audacious goal); internationaal gaan met haar bedrijf. Kees denkt met haar mee hoe ze daar kan komen.

Kees de Jong maakte in samenwerking met MKB Brandstof een serie podcasts met inspirerende ondernemers. In openhartige gesprekken vertellen deze ondernemers over de groei van hun bedrijf. Hoe gingen zij om met tegenslag? Waar liepen zij tegenaan? Hoe leerden zij los te laten? Laat je inspireren door deze ondernemerslessen.

Bekijk ook de andere podcasts van MKB Groeifactor

Infographic: de top 250 groeibedrijven 2021 in cijfers

1 juni werd de top 250 groeibedrijven 2021 bekend gemaakt. Deze lijst, gebaseerd op het ScaleUp Dashboard van de Rotterdam School of Management (RSM) en het Erasmus Centre for Entrepeneurship (ECE), geeft een compleet overzicht van de grootste groeiers van ons land. Om meer te weten te komen over deze groeiers, doken wij in de facts en figures.

Van crisismodus naar grip op de toekomst

Als mentor bij nlgroeit spart Driessen met ondernemers uit verschillende branches zoals recruiters, marketeers, softwareontwikkelaars en toeleveranciers. Zijn belangrijkste vraag aan ondernemers is op het eerste gezicht een tegennatuurlijke, midden in een hectische crisis. “Ik vraag hen alles even te vergeten en opnieuw naar binnen te kijken. Welke kennis, kunde en waarde is typerend voor jouw bedrijf? En hoe kun je dit op een andere manier inzetten voor bestaande en nieuwe markten?”
 
Creëer een toekomst
Deze vraag helpt om vanuit de overlevingsmodus, ook naar de lange termijn te kijken. Want het is belangrijk om je bedrijf nu toekomstbestendig te maken, is de overtuiging van Driessen. “Probeer na te gaan wat de impact van de crisis is op je klanten en hun eigen klantenkring. Vorm je eigen visie.“ Daarbij moeten we er ons volgens Driessen op voorbereiden dat de ergste klap van de crisis nog moet komen. “Veel bedrijven gaan helaas nog omvallen. Markten veranderen compleet.”
 
Die onzekere toekomst vraagt om veerkracht. Driessen legt uit: “Bezuinig waar mogelijk en snijd overtollig vet weg. Probeer vaste kosten te flexibiliseren. Dat maakt het makkelijker om bij te sturen.” Ondernemers worstelen nu ook met het dilemma of ze medewerkers moeten laten gaan of niet. “Onderzoek de optie om ze terug te nemen op flexibele basis. Vraag om een loonoffer (inleveren salaris). Of kijk hoe je ze anders kan inzetten.”
 
Bekijk nieuwe markten
De nieuwe werkelijkheid kan betekenen dat je de toekomstplannen van je bedrijf 180 graden moet veranderen, ziet Driessen in de praktijk. Als voorbeeld noemt hij een van de ondernemers die hij coacht, een toeleverancier in de horeca. “Hij zag in één klap zijn markt wegvallen. Het roer moest direct om en in anderhalve dag zetten ze het bedrijf om. Ze pasten de logistieke processen aan en namen de website op de schop. Nu leveren ze direct aan de consument.”
Het was een verandering die het bedrijf in eerste instantie helemaal niet zag zitten. “Maar ze hadden geen keus. In dat geval moet je durven loslaten en je huidige markten en klanten laten gaan. Met het perspectief op iets nieuws durfden ze het aan.”
 
Zoek perspectief
Een ander perspectief kwam er ook voor een onderneemster in de digitale marketing. Driessen hielp haar met de opzet van een nieuwe propositie. “Gedurende de eerste weken van de crisis vielen haar klanten weg of werd de geldkraan dichtgedraaid. Ook voor haar brak het moment aan om te kijken naar andere marktsegmenten.” Driessen vroeg haar waarin zij beter is dan anderen. De onderneemster wist het antwoord meteen: potentiële klanten genereren via digitale kanalen. “Ze richt zich nu op het pijnpunt waar veel ondernemers last van hebben, namelijk het binnenhalen van nieuwe klanten. Ze biedt ondernemers een totaaloplossing en neemt de marktbenadering uit handen met landingspagina’s en digitale campagnes.”
 
Pas jezelf aan
Om haar diensten aantrekkelijk te maken voor klanten, werkt de onderneemster in bovenstaand voorbeeld bij veel nieuwe klanten met een ander verdienmodel. “Die klanten betalen haar bij behaald succes”, vertelt Driessen. “Ondernemers zijn risico bewuster. Ze hebben minder budget. Toch moeten ze bewegen. Juist dan zijn dit soort afspraken goud waard. Het zijn de ondernemers die flexibiliteit bieden, die nog zaken doen.”
 
Driessen ziet dat veel bedrijven met liquiditeitstekorten kampen, terwijl ze wel moeten investeren. “Zoek samen naar de beste oplossing. Gebruik andere businessmodellen. Sommige ondernemers laten zich betalen in aandelen. Zo zie je nieuwe samenwerkingen ontstaan. Dat zijn de toekomstgerichte ondernemers met een open mind.”
 
Vraag hulp
Elkaar helpen in deze crisistijd vindt Driessen belangrijk. “Ik merk dat ondernemers elkaar nu sneller en makkelijker een helpende hand bieden. Dat versterkt het overlevingsgevoel en zorgt tegelijkertijd voor creativiteit en synergie. Mijn coachees geef ik altijd mee dat ze niet bang moeten zijn om hun vinger op te steken. Benader mensen waarvan je denkt dat ze iets voor je kunnen betekenen via je netwerk en LinkedIn. Voorheen hadden ze misschien geen tijd of stonden ze er niet voor open, nu gelukkig veelal wel.”
 
Samenvattend de belangrijkste 5 tips van Driessen:
  • Stel jezelf de vraag wat jouw specifieke kennis, kunde en kracht is? Hoe kun je jouw kracht inzetten binnen bestaande en nieuwe markten?
  • Pas jouw businessplan aan op de veranderende markt, ook wanneer dit betekent dat hiermee jouw corebusiness wijzigt.
  • Investeer in nieuwe klanten om tegenvallers bij bestaande klanten op te vangen.
  • Stem jouw ecosysteem af op de veranderingen binnen jouw bedrijf. Zoek nieuwe partners en neem afscheid van bestaande partners en wanneer nodig medewerkers.
  • Vraag hulp als je vast dreigt te lopen. Sparren met andere ondernemers zorgt voor nieuwe inzichten.
 
 
Patrick Driessen
 
directeur 8P Capital en SHE. Health Clinics
 
Patrick Driessen is een ervaren ondernemer, business leader en mentor, onder andere bij nlgroeit. Sinds 2013 is hij directeur van adviesbureau 8P Capital. Twee jaar geleden richtte hij het bedrijf SHE. Health Clinics op, dat zich onder andere richt op digitale gezondheidszorg (e-health). Sinds de uitbraak van corona breidt hij zijn ondernemersactiviteiten in de digitale zorg uit.
 
Dit artikel is geschreven door Herlinda Blokker van KVK  en is gepubliceerd op de website: www.kvk.nl.